តារាងមាតិកា
ខគម្ពីរអំពីការអប់រំ
នៅក្នុងអត្ថបទនេះ ចូរយើងរៀនពីអ្វីដែលព្រះគម្ពីរមាននិយាយអំពីការអប់រំ និងរបៀបដែលព្រះមានទស្សនៈចំពោះការអប់រំ និងការរៀនសូត្រ។
សម្រង់
“ចំណេះដឹងដ៏ហ្មត់ចត់អំពីព្រះគម្ពីរមានតម្លៃជាងការអប់រំនៅមហាវិទ្យាល័យ។” Theodore Roosevelt
“ព្រះគម្ពីរគឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃការអប់រំ និងការអភិវឌ្ឍន៍ទាំងអស់។”
“ការអប់រំដ៏អស្ចារ្យបំផុតគឺចំណេះដឹងរបស់ព្រះ”
“ការវិនិយោគលើចំណេះដឹងត្រូវចំណាយ ចំណាប់អារម្មណ៍ល្អបំផុត។” – Benjamin Franklin
“ការអប់រំ គឺជាលិខិតឆ្លងដែនទៅអនាគត ត្បិតថ្ងៃស្អែកជារបស់អ្នកដែលរៀបចំសម្រាប់ថ្ងៃនេះ។” – Malcolm X
តើព្រះគម្ពីរនិយាយអ្វីខ្លះអំពីការអប់រំ?
ដោយសារព្រះគម្ពីរគឺគ្រប់គ្រាន់ទាំងស្រុងសម្រាប់បំពាក់ឱ្យយើងរស់នៅដោយគោរពព្រះ នេះក៏ត្រូវតែរួមបញ្ចូលបញ្ហានៃការអប់រំផងដែរ។ យើងត្រូវតែមានទស្សនៈខ្ពស់ចំពោះការអប់រំ ព្រោះព្រះជាម្ចាស់ធ្វើ។ ព្រះទ្រង់ជ្រាបគ្រប់ការណ៍ទាំងអស់ ហើយបានបង្កើតប្រព័ន្ធដ៏ល្អិតល្អន់នៃច្បាប់គ្រប់គ្រងរូបវិទ្យា និងជីវវិទ្យា និងគណិតវិទ្យា។ យើងលើកតម្កើងទ្រង់ដោយការវិនិយោគក្នុងការអប់រំដ៏រឹងមាំ។ ប៉ុន្តែ តើគម្ពីរចែងយ៉ាងណាអំពីការអប់រំ? ជាដំបូង យើងអាចឃើញថាព្រះគម្ពីរខ្លួនឯងមានន័យសម្រាប់ការអប់រំ។
1. ធីម៉ូថេទី 2 3:16 «ព្រះគម្ពីរទាំងអស់ត្រូវបានបំផុសគំនិតដោយព្រះ ហើយមានប្រយោជន៍សម្រាប់ការបង្រៀន សេចក្តីប្រៀនប្រដៅ ការកែតម្រូវ សម្រាប់ការបណ្តុះបណ្តាល។ ក្នុងសេចក្ដីសុចរិត»។
សូមមើលផងដែរ: ការស្មោះត្រង់ជាមួយព្រះ៖ (៥ ជំហានសំខាន់ៗដែលត្រូវដឹង)2. រ៉ូម 15:4 «ដ្បិតអ្វីដែលត្រូវបានសរសេរនៅសម័យដើមគឺត្រូវបានសរសេរទុកសម្រាប់ការណែនាំរបស់យើង ដូច្នេះលាក់ទុកពីមុន ទោះបីជាគាត់បានធ្វើវាសម្រាប់សិរីរុងរឿងចុងក្រោយរបស់យើង មុនពេលពិភពលោកចាប់ផ្តើម។ ៨ ប៉ុន្តែ ពួកអ្នកគ្រប់គ្រងពិភពលោកនេះមិនបានយល់ពីវាទេ។ ប្រសិនបើពួកគេមាន នោះពួកគេនឹងមិនឆ្កាងព្រះអម្ចាស់ដ៏រុងរឿងរបស់យើងឡើយ។ ៩ នោះជាអត្ថន័យនៃបទគម្ពីរ ពេលពួកគេនិយាយថា «គ្មានភ្នែកណាបានឃើញ គ្មានត្រចៀកបានឮ ហើយគ្មានគំនិតនឹកស្មានដល់នូវអ្វីដែលព្រះបានរៀបចំសម្រាប់អស់អ្នកដែលស្រឡាញ់ទ្រង់»។ 10 ប៉ុន្តែគឺចំពោះយើងដែលព្រះបានបើកសម្ដែងរឿងទាំងនេះដោយព្រះវិញ្ញាណរបស់ទ្រង់។ ដ្បិតព្រះវិញ្ញាណទ្រង់ស្រាវជ្រាវគ្រប់បែបយ៉ាង ហើយបង្ហាញអាថ៌កំបាំងដ៏ជ្រាលជ្រៅរបស់ព្រះដល់យើង»។
35. កូរិនថូសទី១ ១:២៥ «ដ្បិតភាពល្ងង់ខ្លៅរបស់ព្រះគឺឆ្លាតជាងប្រាជ្ញារបស់មនុស្ស ហើយភាពទន់ខ្សោយរបស់ព្រះគឺខ្លាំងជាងកម្លាំងរបស់មនុស្ស។ ”
36. យ៉ាកុប 3:17 «ប៉ុន្តែ ប្រាជ្ញាដែលមកពីស្ថានសួគ៌ នោះបរិសុទ្ធជាមុនសិន . បន្ទាប់មកស្រឡាញ់សន្តិភាព ចេះពិចារណា ចេះចុះចូល ពោរពេញទៅដោយមេត្តា និងផលផ្លែល្អ មិនលំអៀង និងស្មោះត្រង់»។
37. កូរិនថូសទី១ 1:30 «គឺដោយសារទ្រង់ដែលអ្នកនៅក្នុងព្រះគ្រីស្ទយេស៊ូវ ដែលបានក្លាយជាប្រាជ្ញាមកពីព្រះសម្រាប់យើង នោះគឺជាសេចក្ដីសុចរិត ភាពបរិសុទ្ធ និងការប្រោសលោះរបស់យើង»។ (Jesus Bible verses)
38. ម៉ាថាយ 11:25 «នៅពេលនោះ ព្រះយេស៊ូវទ្រង់មានបន្ទូលថា «ឱព្រះវរបិតា ជាព្រះអម្ចាស់នៃស្ថានសួគ៌ និងផែនដី ទូលបង្គំសូមសរសើរដល់ទ្រង់ ដែលទ្រង់បានលាក់ការទាំងនេះពីពួកអ្នកប្រាជ្ញ និងឆ្លាតវៃ ហើយមាន បង្ហាញពួកគេដល់ទារក»។
សេចក្តីសន្និដ្ឋាន
ដើម្បីទទួលបានប្រាជ្ញា យើងត្រូវសិក្សាព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះដោយឧស្សាហ៍ព្យាយាម។ យើងត្រូវតែសុំឱ្យព្រះបើកភ្នែករបស់យើងចំពោះអ្វីដែលយើងកំពុងអាន ដើម្បីយើងអាចរៀន និងទទួលបានប្រាជ្ញា។ គឺដោយការដើរតាមព្រះគ្រីស្ទ ហើយឃើញដើម្បីស្គាល់ទ្រង់តាមរយៈព្រះបន្ទូល ដែលអាចក្លាយជាអ្នកមានប្រាជ្ញា។
39. យ៉ាកុប 1:5 “ប្រសិនបើអ្នកណាម្នាក់ខ្វះប្រាជ្ញា អ្នកនោះគួរតែទូលសូមដល់ព្រះ ដែលផ្តល់ដោយសប្បុរសដល់មនុស្សទាំងអស់ដោយមិនស្វែងរក កំហុសនឹងប្រគល់ឲ្យគាត់»។
40 ។ ដានីយ៉ែល 2:23 ឱព្រះនៃបុព្វបុរសរបស់ទូលបង្គំអើយ ទូលបង្គំសូមអរព្រះគុណ និងសរសើរតម្កើងព្រះអង្គ ដ្បិតព្រះអង្គបានប្រទានប្រាជ្ញា និងកម្លាំងមកទូលបង្គំ ហើយព្រះអង្គបានប្រាប់ទូលបង្គំនូវអ្វីដែលទូលបង្គំទូលសូមពីព្រះអង្គ។
សូមមើលផងដែរ: 60 ខគម្ពីរ Epic អំពីការជឿលើព្រះ (ដោយមិនបានឃើញ)តាមរយៈការព្យាយាម និងការលើកទឹកចិត្តពីបទគម្ពីរ យើងអាចមានសង្ឃឹម»។3. 1 Timothy 4:13 « ដរាបណាខ្ញុំមកដល់ ចូរយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះការអានបទគម្ពីរជាសាធារណៈ ដើម្បីដាស់តឿន និងបង្រៀន»។
ការអប់រំនៅសម័យព្រះគម្ពីរ
ភាគច្រើន កុមារត្រូវបានបង្រៀនពីផ្ទះដោយឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេ។ ការអប់រំភាគច្រើនបានមកពីម្តាយ ប៉ុន្តែឪពុកក៏ចូលរួមដែរពេលគាត់នៅផ្ទះ។ នេះក៏ព្រោះតែឪពុកម្តាយជាមនុស្សដែលមានទំនួលខុសត្រូវចំពោះកូន ហើយនឹងត្រូវវិនិច្ឆ័យចំពោះអ្វីដែលកូនត្រូវបានបង្រៀន។ យើងឃើញឧទាហរណ៍នៅសម័យព្រះគម្ពីរ ដែលកុមារត្រូវបានបញ្ជូនទៅសាលា ដូចជានៅដានីយ៉ែល។ ដានីយ៉ែលនៅក្នុងតុលាការរបស់ស្ដេច។ នៅសម័យព្រះគម្ពីរ គ្រាន់តែជាពួកអភិជនប៉ុណ្ណោះដែលបានទទួលការអប់រំពិសេស នេះស្មើនឹងការទៅរៀននៅមហាវិទ្យាល័យ។ អាចផ្តល់ឲ្យអ្នកនូវប្រាជ្ញាដែលនាំទៅរកសេចក្ដីសង្គ្រោះ ដោយសារសេចក្ដីជំនឿ ដែលនៅក្នុងព្រះគ្រីស្ទយេស៊ូវ»។
5. ដានីយ៉ែល 1:5 «ស្ដេចបានចាត់ទុកអាហារប្រចាំថ្ងៃសម្រាប់ពួកគេពីអាហារដែលស្ដេចជ្រើសរើស និងពីស្រាដែលលោកបានផឹក ហើយបានចាត់តាំងឲ្យពួកគេទទួលការអប់រំបីឆ្នាំនៅចុងបញ្ចប់ ត្រូវចូលបម្រើព្រះរាជា»។
៦. ដានីយ៉ែល ១:៣-៤ «បន្ទាប់មក ស្ដេចបានបញ្ជាឲ្យលោកអសភណាស ជាមេក្រុមមន្ត្រីរបស់គាត់ ឲ្យនាំជនជាតិអ៊ីស្រាអែលមួយចំនួនមកពីរាជវង្ស និងអ្នកបម្រើរបស់ស្ដេច។អភិជន - យុវជនគ្មានពិការភាពខាងរាងកាយ សង្ហា បង្ហាញកាយវិការសម្រាប់ការសិក្សាគ្រប់បែបយ៉ាង មានព័ត៌មានល្អ ឆាប់យល់ និងមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការបម្រើក្នុងរាជវាំង។ គាត់ត្រូវបង្រៀនពួកគេនូវភាសា និងអក្សរសាស្ត្ររបស់ជនជាតិបាប៊ីឡូន»។
7. សុភាសិត 1:8 «កូនអើយ ចូរស្ដាប់ពាក្យប្រៀនប្រដៅរបស់ឪពុក ហើយកុំបោះបង់ការប្រៀនប្រដៅរបស់ម្ដាយឡើយ»។
៨. សុភាសិត ២២:៦ «បង្ហាត់កូនឲ្យដើរតាមផ្លូវ ទោះចាស់ទៅក៏មិនចាកចេញពីវាដែរ»។
សារៈសំខាន់នៃប្រាជ្ញា
ព្រះគម្ពីរបង្រៀនយើងថា ការមានចំណេះដឹងមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ។ ចំណេះដឹងគឺការដឹងការពិតអំពីរឿង។ ប៉ុន្តែប្រាជ្ញាគឺមកពីព្រះតែមួយគត់។ ប្រាជ្ញាមានទិដ្ឋភាពបីយ៉ាង៖ ចំណេះដឹងអំពីសេចក្ដីពិតរបស់ព្រះ ការយល់ពីសេចក្ដីពិតរបស់ព្រះ និងរបៀបអនុវត្តសេចក្ដីពិតរបស់ព្រះ។ ប្រាជ្ញាគឺច្រើនជាងការធ្វើតាម«ច្បាប់»។ ប្រាជ្ញាបង្កប់ន័យថាការប្រព្រឹត្តទៅតាមវិញ្ញាណនៃការបញ្ជារបស់ព្រះ ហើយមិនមែនគ្រាន់តែស្វែងរកចន្លោះប្រហោងនោះទេ។ ដោយប្រាជ្ញាកើតឡើងនូវឆន្ទៈ និងភាពក្លាហានដើម្បីធ្វើតាមដោយការរស់នៅដោយប្រាជ្ញារបស់ព្រះ។
៩ សាស្ដា ៧:១៩ «ប្រាជ្ញាពង្រឹងអ្នកប្រាជ្ញឲ្យខ្លាំងជាងអ្នកគ្រប់គ្រងក្រុងដប់នាក់»។
10. សាស្ដា 9:18 «ប្រាជ្ញាគឺប្រសើរជាងអាវុធនៃសង្គ្រាម ; ប៉ុន្តែមនុស្សមានបាបម្នាក់បំផ្លាញសេចក្ដីល្អជាច្រើន»។
11. សុភាសិត ៤:១៣ «ចូរកាន់តាមការប្រៀនប្រដៅ កុំឲ្យទៅណាឡើយ។ ថែរក្សានាង ព្រោះនាងជាជីវិតរបស់អ្នក»។
12. កូល៉ុស 1:28 «យើងបានប្រកាសទ្រង់ ដោយទូន្មានមនុស្សគ្រប់រូប ហើយបង្រៀនមនុស្សគ្រប់រូបប្រាជ្ញាគ្រប់យ៉ាង ដើម្បីឲ្យយើងបានបង្ហាញមនុស្សគ្រប់រូបឲ្យបានពេញលេញក្នុងព្រះគ្រីស្ទ»។
13. សុភាសិត 9:10 «ការកោតខ្លាចដល់ព្រះយេហូវ៉ាជាការចាប់ផ្ដើមនៃប្រាជ្ញា ហើយចំណេះនៃព្រះដ៏បរិសុទ្ធគឺជាការយល់»។
14. សុភាសិត ៤:៦-៧ «កុំបោះបង់ចោលប្រាជ្ញាឡើយ នោះនាងនឹងការពារអ្នក។ ស្រឡាញ់នាង ហើយនាងនឹងមើលថែអ្នក។ ការចាប់ផ្ដើមនៃប្រាជ្ញាគឺថា ចូរទទួលប្រាជ្ញា ទោះជាត្រូវចំណាយអស់ទាំងអស់ក៏ដោយ ចូរស្វែងយល់»។
15. សុភាសិត 3:13 «អ្នកណាដែលរកបានប្រាជ្ញា អ្នកដែលបានយល់នោះមានពរ»។
16. សុភាសិត ៩:៩ «ចូរប្រៀនប្រដៅអ្នកប្រាជ្ញ នោះអ្នកនោះនឹងនៅមានប្រាជ្ញាជាង បង្រៀនមនុស្សសុចរិត នោះនឹងបង្កើនការរៀនសូត្រ»។
17. សុភាសិត 3:14 «ដ្បិតផលរបស់នាងប្រសើរជាងប្រាក់ចំណេញជាងមាសសុទ្ធ»។
តែងតែដាក់ព្រះអម្ចាស់ជាដំបូង
ប្រាជ្ញាជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការដាក់ព្រះអម្ចាស់ជាអាទិភាពចម្បងរបស់យើង។ វាកំពុងស្វែងរកព្រះហឫទ័យរបស់ទ្រង់ក្នុងគ្រប់អ្វីដែលយើងគិត និងធ្វើ ហើយនិយាយ។ ការមានប្រាជ្ញាក៏មានន័យថាមានទស្សនៈពិភពលោកក្នុងគម្ពីរផងដែរ—យើងនឹងឃើញអ្វីៗតាមរយៈកញ្ចក់នៃព្រះគម្ពីរ។ យើងនឹងឃើញពិភពលោកដូចព្រះទតឃើញ ហើយធ្វើកិច្ចការរបស់យើងដោយផ្តោតលើដំណឹងល្អ។
18. សុភាសិត 15:33 «ការកោតខ្លាចដល់ព្រះយេហូវ៉ាគឺជាការណែនាំសម្រាប់ប្រាជ្ញា ហើយមុននឹងមានកិត្តិយសនឹងមានភាពរាបទាប»។
19. ទំនុកតម្កើង 119:66 «សូមបង្រៀនទូលបង្គំនូវការយល់ដឹង និងចំណេះដឹងដ៏ល្អ ដ្បិតទូលបង្គំជឿលើបញ្ញត្តិរបស់ព្រះអង្គ»។
20. យ៉ូប 28:28 «មើលចុះ ការកោតខ្លាចដល់ព្រះអម្ចាស់ នោះជាប្រាជ្ញា ហើយនឹងការចាកចេញពីអំពើអាក្រក់គឺការយល់ដឹង។
២១. ទំនុកដំកើង ១០៧:៤៣ «អ្នកណាដែលមានប្រាជ្ញា ចូរឲ្យអ្នកនោះស្តាប់តាមសេចក្ដីទាំងនេះ ហើយពិចារណាអំពីសេចក្ដីស្រឡាញ់ដ៏មហិមារបស់ព្រះអម្ចាស់ចុះ»។
ការខិតខំប្រឹងប្រែង
ទិដ្ឋភាពមួយនៃការអប់រំគឺការសិក្សា។ នេះទាមទារឱ្យមានវិន័យយ៉ាងសម្បើម។ ការសិក្សាមិនមែនសម្រាប់អ្នកទន់ខ្សោយទេ។ ខណៈពេលដែលវាតែងតែល្បួងឱ្យចង់ជៀសវាងការសិក្សា ឬគិតថាវាផ្ទុយនឹងការសប្បាយរៀងរាល់ពេល ព្រះគម្ពីរប្រាប់ថា ការសិក្សាមានសារៈសំខាន់ណាស់។ ព្រះគម្ពីរបង្រៀនថាវាសំខាន់ណាស់ក្នុងការទទួលបានចំណេះដឹង ហើយថាយើងត្រូវខំប្រឹងប្រែងក្លាយជាមនុស្សល្អក្នុងការកាន់តាមព្រះបន្ទូលទ្រង់។ យើងក៏ត្រូវបានបញ្ជាឲ្យធ្វើគ្រប់យ៉ាងសម្រាប់សិរីល្អរបស់ទ្រង់ — នេះរួមបញ្ចូលទាំងការសិក្សាផងដែរ ។ ការសិក្សានៅសាលាអាចជាការលើកតម្កើងព្រះដូចជាការច្រៀងទំនុកតម្កើង ប្រសិនបើវាត្រូវបានធ្វើត្រឹមត្រូវ។
22. សុភាសិត ១៨:១៥ «ចិត្តរបស់អ្នកប្រាជ្ញរមែងទទួលបានចំណេះ ហើយត្រចៀកនៃអ្នកប្រាជ្ញស្វែងរកចំណេះ»។
23. ធីម៉ូថេទី 2 2:15 «ចូរខំអស់ពីសមត្ថភាពដើម្បីថ្វាយខ្លួនចំពោះព្រះជាអ្នកដែលពេញចិត្ដ ជាអ្នកធ្វើការដែលមិនចាំបាច់ខ្មាស ហើយជាអ្នកកាន់ព្រះបន្ទូលនៃសេចក្ដីពិតយ៉ាងត្រឹមត្រូវ»។
24. កូល៉ុស 3:17 «ហើយអ្វីដែលអ្នកធ្វើ ទោះជាដោយពាក្យសំដីឬការប្រព្រឹត្តក៏ដោយ ចូរធ្វើទាំងអស់ក្នុងព្រះនាមនៃព្រះអម្ចាស់យេស៊ូ ដោយអរព្រះគុណដល់ព្រះជាព្រះវរបិតាតាមរយៈទ្រង់»។
25. យ៉ូស្វេ 1:8 « ចូររក្សាគម្ពីរក្រឹត្យវិន័យនេះនៅលើបបូរមាត់របស់អ្នកជានិច្ច . ចូររំពឹងគិតទាំងថ្ងៃទាំងយប់ ដើម្បីឲ្យអ្នករាល់គ្នាប្រុងប្រយ័ត្នក្នុងការធ្វើអ្វីៗទាំងអស់ដែលមានចែងទុកក្នុងនោះ។ ពេលនោះ អ្នកនឹងមានភាពចម្រុងចម្រើន និងជោគជ័យ»។
ការអប់រំរបស់ម៉ូសេ
ម៉ូសេត្រូវបានចិញ្ចឹមជាមួយនឹងជនជាតិអេស៊ីប។ គាត់បានទទួលការអប់រំជនជាតិអេហ្ស៊ីប។ សិស្សត្រូវបានបង្រៀនការអាន ការសរសេរ គណិតវិទ្យា ឱសថ ភូមិវិទ្យា ប្រវត្តិសាស្ត្រ តន្ត្រី និងវិទ្យាសាស្ត្រ។ សៀវភៅណែនាំត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីបង្រៀនសីលធម៌ សីលធម៌ និងមនុស្សធម៌។ ចាប់តាំងពីលោកម៉ូសេនៅក្នុងគ្រួសាររាជវង្ស គាត់នឹងទទួលបានការអប់រំពិសេសមួយដែលត្រូវបានបម្រុងទុកសម្រាប់កូនចៅនៃអភិជន។ នេះរួមបញ្ចូលទាំងការណែនាំអំពីវិធីនៃតុលាការ និងការបង្រៀនសាសនា។ កុមារជាច្រើននៃគ្រួសារដ៏ថ្លៃថ្នូនឹងចាកចេញពីការអប់រំរបស់ពួកគេ ដើម្បីក្លាយជាបូជាចារ្យ និងអាចារ្យ។
27។ កិច្ចការ 7:22 «លោកម៉ូសេបានទទួលការអប់រំក្នុងគ្រប់ការរៀនសូត្ររបស់ជនជាតិអេស៊ីប ហើយលោកជាអ្នកមានអំណាចខាងពាក្យសម្ដី និងការប្រព្រឹត្ត»។
ប្រាជ្ញារបស់សាឡូម៉ូន
ស្តេចសាឡូម៉ូនគឺជាមនុស្សដែលមានប្រាជ្ញាបំផុតដែលមិនធ្លាប់មាន ឬមិនធ្លាប់មាន។ គាត់មានចំណេះដឹងយ៉ាងច្រើនអំពីពិភពលោក និងរបៀបដែលវាដំណើរការ បន្ថែមពីលើប្រាជ្ញាដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់។ ស្តេចសាឡូម៉ូនគ្រាន់តែជាមនុស្សធម្មតាប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែទ្រង់ចង់ក្លាយជាស្តេចដ៏សុចរិត ដូច្នេះ ទ្រង់បានសុំព្រះប្រាជ្ញា និងប្រាជ្ញា។ ហើយព្រះអម្ចាស់បានប្រទានដល់គាត់នូវអ្វីដែលគាត់សុំដោយសប្បុរស ហើយបានប្រទានពរដល់គាត់យ៉ាងបរិបូរណ៍។ ម្តងហើយម្តងទៀតនៅក្នុងសៀវភៅដែលសាឡូម៉ូនបានសរសេរ យើងត្រូវបានបញ្ជាឱ្យស្វែងរកប្រាជ្ញារបស់ព្រះពិត ហើយរត់ចេញពីការល្បួងរបស់ពិភពលោក។
28. ពង្សាវតារក្សត្រទី១ ៤:២៩-៣៤ «ព្រះជាម្ចាស់បានប្រទានប្រាជ្ញា និងការយល់ដឹងដ៏អស្ចារ្យដល់សាឡូម៉ូន។ចំណេះដឹងធំដូចខ្សាច់នៅមាត់សមុទ្រ។ តាមពិត ប្រាជ្ញារបស់គាត់មានលើសជាងអ្នកប្រាជ្ញទាំងអស់នៅបូព៌ា និងអ្នកប្រាជ្ញនៅស្រុកអេស៊ីប។ គាត់មានប្រាជ្ញាជាងអ្នកដទៃ រួមទាំងអេថាន ជាអែសរ៉ាហ៊ីត និងកូនរបស់ម៉ាហូល—ហេម៉ាន កាល់ខូល និងដាដា។ កិត្តិនាមរបស់ព្រះអង្គបានសាយភាយពេញគ្រប់ប្រជាជាតិជុំវិញ។ លោកបាននិពន្ធសុភាសិតប្រមាណ៣.០០០បទ និងនិពន្ធបទចម្រៀងចំនួន១.០០៥បទ។ គាត់អាចនិយាយជាមួយអាជ្ញាធរអំពីរុក្ខជាតិគ្រប់ប្រភេទ ចាប់ពីដើមតាត្រៅដ៏អស្ចារ្យនៃប្រទេសលីបង់ រហូតដល់ដើមហ៊ីសុបតូចដែលដុះចេញពីស្នាមប្រេះក្នុងជញ្ជាំង។ គាត់ក៏អាចនិយាយអំពីសត្វ សត្វស្លាប សត្វតូចៗ និងត្រីផងដែរ។ ស្ដេចពីគ្រប់ជាតិសាសន៍ចាត់ទូតរបស់ខ្លួនឲ្យទៅស្ដាប់ប្រាជ្ញារបស់សាឡូម៉ូន»។
29 សាស្ដា 1:16 «ខ្ញុំបាននិយាយក្នុងចិត្តថា ‹ខ្ញុំបានប្រាជ្ញាដ៏អស្ចារ្យ លើសជាងអស់អ្នកដែលនៅលើក្រុងយេរូសាឡិមមុនខ្ញុំ ហើយចិត្តរបស់ខ្ញុំក៏មានបទពិសោធន៍ដ៏អស្ចារ្យខាងប្រាជ្ញា និងចំណេះដឹង»។
30. ពង្សាវតារក្សត្រទី១ 3:12 «ឥឡូវនេះ ទូលបង្គំធ្វើតាមព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះអង្គ។ មើលចុះ ខ្ញុំឲ្យអ្នកនូវគំនិតដ៏ឈ្លាសវៃ និងចេះពិចារណា ដើម្បីកុំឲ្យអ្នកណាដូចអ្នករាល់គ្នាមិនធ្លាប់មានពីមុខអ្នក ហើយគ្មានអ្នកណាដូចអ្នករាល់គ្នានឹងកើតឡើងបន្ទាប់ពីអ្នកឡើយ»។
31. សុភាសិត 1:7 «ការកោតខ្លាចដល់ព្រះយេហូវ៉ាជាមូលដ្ឋាននៃចំណេះពិត តែមនុស្សល្ងីល្ងើមើលងាយប្រាជ្ញានិងការប្រៀនប្រដៅ»។
32. សុភាសិត 13:10 «សេចក្ដីឆ្មើងឆ្មៃនាំឲ្យមានការឈ្លោះប្រកែកគ្នា តែប្រាជ្ញាមានក្នុងអ្នកដែលទទួលដំបូន្មាន»។ (ខគម្ពីរមោទនភាព)
ការប្រើរបស់ប៉ុលអំពីទស្សនវិជ្ជាក្រិច
ប៉ុលបានកំពុងនិយាយជាមួយពួកអេពីឃីរីន និងទស្សនវិទូ Stoic នៅ Areopagus ដែលជាកន្លែងប្រជុំដ៏សំខាន់សម្រាប់ទស្សនវិទូ និងគ្រូបង្រៀន។ សុន្ទរកថារបស់ប៉ុលនៅក្នុងខគម្ពីរបន្ទាប់មកបង្ហាញថាគាត់មានការយល់ដឹងយ៉ាងទូលំទូលាយអំពីទស្សនវិជ្ជាទាំងពីរនេះ។ ប៉ុលថែមទាំងដកស្រង់អ្នកនិពន្ធក្រិកបុរាណ Epimenides និង Aratus ទៀតផង។ នៅក្នុងខគម្ពីរខាងក្រោម គាត់បានប្រឈមមុខដោយផ្ទាល់ទៅនឹងប្រព័ន្ធជំនឿនៃទស្សនវិជ្ជាទាំងពីរនោះ ដែលបង្ហាញពីរបៀបដែលគាត់បានទទួលការអប់រំយ៉ាងល្អនៅក្នុងពួកគេ។
The Stoics ជឿថាសាកលលោកគឺជាសត្វដែលរស់នៅដោយគ្មានការចាប់ផ្តើម ឬទីបញ្ចប់ ដែលប៉ុលបាននិយាយថា “ព្រះជាម្ចាស់ដែលបានបង្កើតពិភពលោក និងអ្វីៗទាំងអស់នៅក្នុងនោះ…” Epicurians ជឿថាបុរសមានការភ័យខ្លាចចម្បងពីរ ហើយពួកគេគួរតែត្រូវបានលុបចោល។ មួយគឺខ្លាចព្រះ និងមួយទៀតខ្លាចស្លាប់។ ប៉ុលបានប្រឈមមុខនឹងពួកគេដោយនិយាយថា៖ «ទ្រង់បានកំណត់ថ្ងៃមួយដែលទ្រង់នឹងជំនុំជំរះពិភពលោក... គាត់បានប្រឈមមុខនឹង Epicureans លើចំណុចគួរឱ្យកត់សម្គាល់ផ្សេងទៀតផងដែរ។
របៀបភាគច្រើននៃទស្សនវិជ្ជាក្រិកសួរសំណួរ “ត្រូវតែមានបុព្វហេតុដំបូងនៃអ្វីៗទាំងអស់មែនទេ? តើអ្វីទៅជាបណ្ដាលឲ្យអ្វីៗទាំងអស់ដែលមានស្រាប់? តើយើងអាចដឹងច្បាស់ដោយរបៀបណា? ហើយប៉ុលឆ្លើយម្ដងហើយម្ដងទៀតនូវសំណួរនីមួយៗនៅពេលបង្ហាញដំណឹងល្អ។ ប៉ុលជាអ្នកប្រាជ្ញដ៏ឆ្លាតវៃម្នាក់ដែលមានចំណេះដឹងយ៉ាងខ្លាំងអំពីជំនឿ វប្បធម៌របស់គាត់ និងជាមួយនឹងជំនឿរបស់គាត់។មនុស្សផ្សេងទៀតនៅក្នុងវប្បធម៌របស់គាត់។
33. កិច្ចការ 17:16-17 «កាលដែលប៉ុលកំពុងរង់ចាំពួកគេនៅទីក្រុងអាថែន គាត់មានទុក្ខជាខ្លាំងដែលឃើញទីក្រុងនេះពោរពេញដោយរូបព្រះ។ ដូច្នេះ គាត់បានវែកញែកក្នុងសាលាប្រជុំទាំងសាសន៍យូដា និងសាសន៍ក្រិកដែលកោតខ្លាចព្រះ ព្រមទាំងនៅផ្សារពីមួយថ្ងៃទៅមួយនឹងអ្នកដែលនៅទីនោះ។ 18 ក្រុមនៃទស្សនវិទូ Epicurean និង Stoic បានចាប់ផ្តើមជជែកពិភាក្សាជាមួយគាត់…”
ប្រាជ្ញារបស់ព្រះ
ព្រះជាប្រភពនៃប្រាជ្ញាទាំងអស់ និងនិយមន័យព្រះគម្ពីរនៃប្រាជ្ញា និយាយឱ្យចំទៅគឺកោតខ្លាចព្រះអម្ចាស់។ ប្រាជ្ញាពិតគឺមានតែនៅក្នុងការស្តាប់បង្គាប់ព្រះទាំងស្រុង ដូចដែលទ្រង់បានបង្គាប់ក្នុងព្រះបន្ទូលរបស់ទ្រង់ និងដោយកោតខ្លាចទ្រង់។
ប្រាជ្ញារបស់ព្រះនឹងនាំទៅរកជីវិតដ៏រីករាយបំផុត។ យើងត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីរស់នៅអស់កល្បជានិច្ចនៅក្នុងវត្តមាននៃព្រះ ជាកន្លែងដែលយើងនឹងនៅជាមួយនឹងប្រភពនៃប្រាជ្ញាទាំងអស់។ ការកោតខ្លាចព្រះមានន័យថាខ្លាចរត់ចេញពីទ្រង់។ វាកំពុងធ្វើឲ្យអ្នកងងឹតភ្នែកនៅជុំវិញភ្នែករបស់យើង ដូច្នេះយើងមិនអាចមើលឃើញអ្វីផ្សេងទៀតនៅជុំវិញយើង – គ្រាន់តែជាផ្លូវត្រង់នៅចំពោះមុខយើង ដែលដាក់ចេញដោយបទគម្ពីរ ដោយចង្អុលយើងទៅរកព្រះអង្គសង្គ្រោះរបស់យើង។ ព្រះនឹងបំពេញតម្រូវការរបស់យើង។ ព្រះនឹងថែរក្សាសត្រូវរបស់យើង។ ព្រះនឹងដឹកនាំយើងលើផ្លូវរបស់យើង។
34. កូរិនថូសទី១ ២:៦-១០ «ទោះជាខ្ញុំនៅក្នុងចំណោមអ្នកជឿដែលមានភាពចាស់ទុំ នោះខ្ញុំនិយាយដោយពាក្យប្រកបដោយប្រាជ្ញា ប៉ុន្តែមិនមែនជាប្រាជ្ញាដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ពិភពលោកនេះ ឬរបស់អ្នកគ្រប់គ្រងពិភពលោកនេះទេ។ ដែលត្រូវបានគេបំភ្លេចចោលឆាប់ៗនេះ។ 7 ទេ ប្រាជ្ញាដែលយើងនិយាយគឺជាអាថ៌កំបាំងរបស់ព្រះ—ផែនការរបស់ទ្រង់ដែលមាន